Uitgelezen?! mei 2024
A12
Als je ouder wordt vergeet je weleens wat. Zo heb ik het afgelopen jaar de uiterste inleverdatum (31 december 2023) van de inzending voor de schrijfwedstrijd Raadselige Roos van Literair Café Venray voorbij laten gaan. Ergens in januari van dit jaar realiseerde ik me dat. Het thema van Raadselige Roos 2023 was ‘barricade’. Daar kun je vele kanten mee op. De gedichten die zijn opgenomen in de bundel ‘Raadselige Roos 2023’ gaan gedeeltelijk over barricades die personen individueel ervaren of barricades tussen personen in hun persoonlijke verhoudingen tot elkaar. Enkele gedichten gaan over maatschappelijke barricades die kunnen ontstaan in een oorlog of de belemmeringen die vluchtelingen ontmoeten op hun vlucht.
Bij het woord ‘barricade’ moest ik meteen denken aan de boerenprotesten van 2019 en daarop volgende jaren. Autosnelwegen werden geblokkeerd door tractoren, een monumentale deur van het provinciehuis te Groningen werd kapot gereden, afval en/of mest werd op de snelwegen gedumpt, strobalen in brand gestoken. Ook werden er personen belaagd, bedreigd en thuis opgezocht. De boeren hadden en hebben als motief het voortbestaan van hun eigen bedrijf; zij worden bedreigd in hun bestaanszekerheid.
Nagenoeg gelijktijdig aan de protesten van de boeren, werd door Extinction Rebellion actie gevoerd door het blokkeren van de A12 in Den Haag. De autosnelweg was hun barricade. Hun manier van protest was van wezenlijk van andere aard dan die van de boeren. Ook zij bevonden zich onwettig op een autosnelweg, waardoor zij een verkeerschaos in Den Haag veroorzaakten. Maar bij hen was wel sprake van een vreedzaam protest. Geen vernielingen en geen bedreigingen aan personen. En een ideëel doel, geen eigenbelang op korte termijn, maar een maatschappelijk belang op lange termijn.
Twee personen van Extinction Rebellion hebben in een boek hun zorgen over het klimaat en hun protesten daartegen uitvoerig beschreven en beargumenteerd. Jantijn Anema en Hannah Prins: ‘Je bent jong en je wilt wat toekomst. Een redelijk radicaal verhaal’ (Uitgeverij De Geus, 2023). Een aanrader voor ieder die zich in deze problematiek wil verdiepen.
Voor de Raadselige Roos 2023 was ik wel begonnen aan een gedicht. Ik heb het later voltooid. Aan de schrijfwedstrijd heeft het niet mee kunnen doen en is dus ook niet in de bundel opgenomen. Een voordeel van een column is dat je het gedicht toch kunt publiceren.
A12
als roomboter in een koekenpan
smelt het poolijs noord en zuid
oceanen breiden zich uit
vreten gulzig aan onze kusten
onrustige dromen en gedachten
als een tsunami in mijn hoofd
bang voor alle nattigheid moet ik
alsnog mijn zwemdiploma halen
in de zomer tropische dagen
Acapulco aan de Noordzee
dan krimpt de grond van de dorst
uitgedroogde veen- en kleilagen
zij zijn boos, zij protesteren
hun verhaal: redelijk en radicaal
tegen de hotemetoten
die beloften hebben geschonden
André Leijssen
