Uitgelezen?! december 2022
Gewoon doorgaan ……
Steeds meer mensen, liefhebbers van lezen sluiten zich aan bij een leeskring. Uit het toenemend aantal hiervan valt niet af te lezen, dat het aantal lezers en lezen in Nederland afneemt. Ook deze cijfers spreken boekdelen: 77% van de Nederlanders geeft aan boeken te lezen, onderverdeeld in 45% af en toe en 32% geregeld. 23% leest nooit een boek. Verder gevraagd zegt dé Nederlander gemiddeld negen boeken per jaar te lezen. Een mooi gemiddelde. Onderverdeeld komt dat neer op 5,7 papieren en 3,3 digitale boeken. Hiermee ligt het aantal lezers in Nederland boven het Europese gemiddelde van 68%. Opvallend, of niet, is, dat tijdens de Coronaperiode de frequentie van lezen, na een krimp in de voorafgaande jaren, weer opveert.
Als je iemand vraagt ‘lees je boeken?’, wil je dan weten of hij literatuur, fictie leest en/of ook andere genres en boeken over allerhande onderwerpen? Want lezen is en blijft lezen? Vraag je dat laatste aan de Nederlanders, dan zeggen die: “Het liefst en vaakst lezen wij spannende boeken, thrillers, sciencefiction en fantasy (54%). Daarna volgen literaire boeken, fictie en poëzie (42%). Op de derde plaats staan met 39% informatieve vrijetijdsboeken. Hierna romantische boeken en streekromans (29%) en boeken over andere onderwerpen (22%), strips (13%) en kinder- en jeugdboeken (13%) sluiten de rij.”
De laatste cijfers: Nederlanders hebben gemiddeld 88 boeken voor volwassenen en 22 boeken voor kinderen in huis. Óók geruststellende aantallen, In 2021 zijn er in Nederland 43,1 miljoen boeken verkocht, 4,6% meer dan in 2020. Daarnaast werden in 2021 ook nog 3,1 miljoen e-boeken verkocht, 2% minder dan in 2020. Anderstalige e-boeken vallen buiten de genoemde e-boekcijfers, evenals e-boeken via abonnements- en streamingdiensten. Maar het aantal e-boeken uit abonnements- en streamingdiensten neemt toe en is in 2021 goed voor 27% van de totale omzet uit e-boeken. Met name mensen van 35 jaar en jonger kopen en lezen e-boeken middels een abonnement.
Moeten we wel zo jeremiëren dat het slecht gesteld is met ons lezen? Uit de cijfers hierboven lees ik iets anders. Laten we gewoon doorgaan waarmee we bezig zijn. Zelf blijven lezen, thuis op de bank of in een schrijfkring. Vertel wat je van een boek vindt en wat een boek met je doet. Blijf kinderen en kleinkinderen voorlezen. Zoek jonge schrijvers op, waardeer hun werk en stimuleer hen. En vooral, blijf uitdragen, dat lezen niet alleen uit literatuur en fictie bestaat. Hiervan getuigen de leeskringen voor verschillende doelgroepen: naast leeskringen voor Nederlandstalige en anderstalige literatuur, poëzie, filosofie, kunst, geschiedenis en muziek. En als die er geen is, richt er een op …… !
Wat we wél weer opnieuw moeten doen? Maak lezen en taal weer belangrijk op de basisschool, het middelbaar en hoger onderwijs. Stel leeslijsten voor het Nederlands en andere talen verplicht en maak die onderdeel van het (mondelinge) eindexamen maken, zoals vóór de Mammoet ….
Jan Thijssen
Bestuurslid Literair Café Venray