Uitgelezen?! Januari 2019

Verhalen vertellen – het kan op verschillende manieren. Verhalen kunnen doorverteld worden, verhalen kunnen opgeschreven worden en verhalen kunnen voorgedragen worden. Niet alleen het geschreven woord, maar ook (en misschien voor sommigen vooral) het gesproken woord spreekt tot de verbeelding.

Vorig jaar ging ik voor het eerst naar een middag in Rotterdam waar jonge schrijvers hun werk voordragen. Sommigen van hen waren geïnspireerd door hiphopartiesten, weer anderen voelden al jaren een drang om de woorden die in hun hoofd dwaalden op papier te zetten. Het voordragen van een stuk tekst geeft een andere dimensie aan het werk – je hoort het verhaal, uitgesproken op een bepaalde toon, door een bepaalde stem, op een bepaald ritme – iets heel eigens wordt gedeeld en dat maakt zo’n voordracht bijzonder.

Afgelopen oktober was ik in Nijmegen, waar in verschillende cafés en andere gelegenheden voordrachten van poëten werden georganiseerd door Onbederf’lijk Vers. Ook daar heb ik geïntrigeerd zitten luisteren naar verschillende woordkunstenaars, die vaak precaire dingen – liefdesverdriet, het verlies van een geliefde, discriminatie – op een unieke en mooie manier wisten te verwoorden. Ook hier was ik gegrepen door de manier waarop de spreker zijn verhaal vertelde.

De afgelopen weken kan ik me telkens verheugen op weer een nieuwe aflevering van het programma Nachtdieren, gepresenteerd door Ryanne van Dorst. In dit programma bezoekt Ryanne mensen die nog wakker zijn in de nacht, om wat voor reden dan ook. Ieder nachtdier krijgt de gelegenheid om te vertellen waarom hij of zij nog wakker is – de een maakt ’s nachts graag muziekinstrumenten, de ander heeft last van insomnia en weer een ander staat om vijf uur in de ochtend op de crosstrainer.

Zoals ik al eerder benoemde: verhalen kunnen op verschillende manieren verteld worden. Een ingrijpende gebeurtenis of tekenende ervaring kan gevormd worden tot een voordracht, of het podium wordt geschonken aan de wat verscholen verteller waarop diegene zijn eigen verhaal uiteen kan zetten. Je hoeft geen schrijver te zijn om als verhalenverteller door het leven te gaan; ieder mens heeft namelijk zijn of haar eigen verhaal en dat mag verteld worden. Waar boeken de moeite waard zijn om gelezen te worden, zijn de verhalen van een ander de moeite waard om beluisterd te worden.